Τελικά, ο Τολστόι έκανε λάθος. Ούτε τα ευτυχισμένα σπίτια μοιάζουν. Το καθένα απολαμβάνει το δικό του είδος, αυτό που του ταιριάζει και το κάνει να νιώθει ευτυχισμένο. Ίσως να μοιάζουν μόνον σε ένα σημείο. Στο ότι έγραψαν στα παλιά τους τα παπούτσια το στερεότυπο της ευτυχίας και αναζήτησαν τη δική τους. Ναι, νομίζω ότι αυτό είναι το μυστικό της ευτυχίας. Όπως και της επιτυχίας, όπως και όλων εκείνων που αναζητάμε. Η ευτυχία είναι απολύτως προσωπική υπόθεση.
Για κάποιους είναι μια φάρμα, για κάποιους άλλους ένα chalet.
Για κάποιους είναι ένα σπίτι γεμάτο κόσμο και φωνές, για κάποιους άλλους ένα ησυχαστήριο με λίγους, εκλεκτούς επισκέπτες.
Για κάποιους είναι σπίτι για έναν, για κάποιους άλλους σπίτι με πολλούς ενοίκους.
Για κάποιους είναι παλάτι, για κάποιους άλλους καλυβάκι.
Το ίδιο ισχύει για τα ευτυχισμένα γραφεία, τα ευτυχισμένα αυτοκίνητα…. Το ίδιο ισχύει για τους ευτυχισμένους ανθρώπους.
Έχω ξοδέψει πολλά χρόνια από τη ζωή μου να θαυμάζω από μακριά τις στερεότυπα ευτυχισμένες ζωές. Εχω ξοδέψει πολλά χρόνια να ψάχνω τρόπο να βολέψω αυτά τα στερεότυπα στη δική μου ζωή χωρίς να την αλλοιώσω. Δεν τα κατάφερα ως τώρα.
Κάποια στιγμή, σε έναν από τους περίφημους απολογισμούς μου, διαπίστωσα ότι όλες οι στιγμές που ήμουν ευτυχισμένη δεν ταίριαζαν στα στερεότυπα της ευτυχίας. Μα ούτε μία! Ήταν όλες εκτός πλαισίου.
Δεν ισχυρίζομαι ότι την έχω αποβάλει την προσπάθεια να τετραγωνίσω τον κύκλο, να βάλω το στερεότυπο στο καλούπι μου, δηλαδή. Αλλά έχω αρχίσει να συνηθίζω στην ιδέα ότι τελικά, μπορεί και να μη χάνω τίποτα σπουδαίο.
Δεν ισχυρίζομαι ούτε ότι δεν τεστάρω τις αποφάσεις μου για να δω αν είναι στο πλαίσιο που λογικά οδηγεί στην ευτυχία. Αλλά δεν απορρίπτω αμέσως όσες δεν ταιριάζουν. Με αφήνω να ζήσω όλο και περισσότερες τέτοιες αταίριαστες στιγμές.
Και κάπως έτσι, το σπίτι μου αρχίζει να γίνεται σιγά σιγά ένα ευτυχισμένο σπίτι. Δεν μοιάζει σχεδόν καθόλου με αυτό που είχα στο μυαλό μου στα 5 ή στα 15. Δεν ξέρω αν θα μοιάσει ποτέ. Αλλά πλέον πιστεύω πως αν το καταφέρω θα είναι από διαφορετικό δρόμο, θα είναι από σπόντα. Τώρα που το σκέφτομαι, πολλά πράγματα τα συνάντησα στη ζωή μου, στο δρόμο που διάλεξα για να τα αποφύγω.
Λέω (πρώτα σε μένα, μετά σε σας) να το ξεχάσουμε το στερεοτυπου του ευτυχισμένου σπιτιού. Στην καλύτερη είναι ο μέσος όρος των πραγματικά ευτυχισμένων σπιτιών. Και ξέρετε τι είναι ο μέσος όρος; Είναι το να έχεις ένα χέρι στο ψυγείο κι ένα στον φούρνο, παίρνεις τη μέση θερμοκρασία αυτών των δύο και να τη βγάζεις φυσιολογική!
Αν είναι τόσο λάθος βέβαια τα στερεότυπα, γιατί καταφεύγουμε σε αυτά τόσο συχνά; Νομίζω επειδή μας βολεύουν. Δεν χρειάζεται να τα εξηγήσουμε σε κανέναν και δεν χρειάζεται να τα εξηγήσουμε στον εαυτό μας. Πάνω από όλα, δεν χρειάζεται να αποφασίσουμε τι είναι ευτυχία για μας τους ίδιους. Το παίρνουμε έτοιμο κι αν κάνουμε λάθος είναι λάθος άλλων. Σοβαρά, περιγράψτε τη συνθήκη που θα σας έκανε πραγματικά ευτυχισμένους. Εγώ δυσκολεύομαι. Βάζω μέσα αντιφατικά πράγματα, αμοιβαία αποκλειόμενα. Αλλά, αυτό δεν είναι απόφαση, είναι αδυναμία απόφασης.
Τελικά –μέρα που ξημερώνει- θέλει κι η ευτυχία τα ίδια με την ελευθερία. Αρετή για να κοιτάξεις μέσα σου έντιμα και τόλμη για να κυνηγήσεις αυτό που θα βρεις να λαχταράς. Ίσως πάλι, ευτυχία κι ελευθερία να είναι πολύ κοντινές συνθήκες.